اسيدهاي چرب امگا ۳ (Omega-3 fatty acids) ماده اي كليدي براي رشد  طبيعي و نرمال افراد مي باشد. بنظر مي رسد كه كمبود و يا  فقدان اسيدهاي چرب امگا ۳ در رژيم غذايي و دريافت زياد اسيد هاي چرب امگا ۶ عامل قابل توجه بسياري از بيماري ها مي باشند. از آنجا كه بدن انسان ها قادر به ساخت اسيدهاي چرب امگا ۳ نيست، ما بايد اين اسيدهاي چرب را از طريق رژيم غذايي دريافت نماييم. مكمل هاي حاوي امگا ۳ جزء مكمل هاي پرطرفدار هستند و افراد براي پيشگيري و درمان بيماري ها از آنها استفاده مي نمايند.

چرا افراد اسيدهاي چرب امگا ۳ مصرف مي كنند؟

تحقيقات شواهدي قوي در مورد تاثير اسيدهاي چرب امگا ۳ تهيه شده از روغن ماهي برروي كاهش فشار خون و تري گليسيريد فراهم مي كنند. شواهد خوبي هم براي تاثير اسيدهاي چرب امگا ۳  برروي آرتريت روماتوئيد وجود دارد. شواهد گذشته نشان مي دادند كه اسيدهاي چرب امگا ۳ مي توانند خطر حمله قلبي، سكته مغزي و مرگ ناشي از بيماري هاي قلبي را كاهش دهند، اما تحقيقات جديد اين شواهد را رد مي نمايند. تحقيقات بيشتري براي بررسي اين موضوع مورد نياز است.

درباره اسيدهاي چرب امگا ۳ و تاثيرات آنها برروي ساير بيماري ها نيز تحقيقاتي انجام گرفته است. اين بيماري ها شامل آسم، سرطان، افسردگي، پسوريازيس، بيماري هاي التهابي روده همچون بيماري كرون و كوليت روده، بيش فعالي و آلزايمر مي باشند. هرچند بعضي از اين تحقيقات نويدبخش هستند، اما هنوز براي نتيجه گيري درباره تاثير اسيدهاي چرب امگا ۳ برروي بيماري هاي ذكر شده زود بوده و تحقيقات بيشتري مورد نياز است.

انواع مختلف اسيدهاي چرب امگا ۳ مي توانند گيج كننده باشند. روغن هاي ماهي وجو دارند كه شامل اسيد دوكوزاهگزانوييك (DHA) و ايكوزاپنتانوئيك اسيد (EPA) مي باشند. همچنين منابع گياهي حاوي اسيد آلفا لينولنيك (ALA) موجود بوده كه در بدن تبديل به اسيدهاي چرب امگا ۳ مي شود.

در بيشتر تحقيقات از روغن ماهي ها كه شامل اسيد هاي چرب امگا ۳ هستند، استفاده شده است. هرچند منابع گياهي ممكن است همين فوايد را داشته باشند، اما تحقيقات كم تري راجع به آنها انجام شده و كم تر شناخته شده هستند. درحال حاضر، تاثيرات و فوايد روغن ماهي بيشتر از منابع گياهي تاييد شده مي باشند.

چقدر اسيدهاي چرب امگا ۳ بايد مصرف نماييم؟

ميزان استانداردي براي مصرف اسيدهاي چرب امگا ۳ وجود ندارد. انجمن قلب آمريكا (AHA) مصرف روزانه ۱ گرم (EPA) و (DHA) روي هم را براي افراديكه مبتلا به بيماري قلبي هستند، توصيه مي نمايد. مقادير بالاتر (بين ۲ تا ۴ گرم در روز) براي كاهش تري گليسيريد استفاده مي شود. اگر نياز به مصرف مكمل هاي حاوي اسيدهاي چرب امگا ۳ داريد، قبل از مصرف با پزشكتان براي تشخيص ميزان مورد نياز مشورت نماييد. كودكان بجز در موارديكه پزشك تجويز مي كند نبايد از مكمل هاي حاوي اسيدهاي چرب امگا ۳ استفاده نمايند.

منابع طبيعي اسيدهاي چرب امگا ۳ كدام اند؟

منابع طبيعي و خوب اسيدهاي چرب امگا ۳ شامل:

-ماهي هاي سردآبي همچون ماهي تن، سالمون، قزل آلا و ساردين

-روغن جگر ماهي

-روغن تخم كتان و كلزا

-لوبياي سويا

-گردو

 AHA توصيه مي كند كه به منظور تامين نياز بدن به اسيدهاي چرب امگا ۳ افراد هفته اي دوبار ماهي مصرف نمايند.

خطرات مصرف اسيدهاي چرب امگا ۳ كدام است؟

تاثيرات جانبي – اسيدهاي چرب امگا ۳ مي توانند باعث ناراحتي معده و يا اسهال شوند. اين تاثيرات در مقادير بالاتر بدتر مي شوند.

تداخلات – اگر از داروهاي رقيق كننده خون، داروهاي ضدپلاكت و يا مسكن هاي ضدالتهابي استفاده مي كنيد، درباره مصرف اسيدهاي چرب امگا ۳ با پزشك خود مشورت نماييد. تركيب امگا ۳ با اين داروها مي تواند باعث افزايش خونريزي شود.

خطرات – زنان باردار، افراديكه ديابت دارند، در خطر بالاي خونريزي هستند و يا كلسترول LDL آنها بالا است، بايد پيش از مصرف مكمل هاي حاوي اسيدهاي چرب امگا ۳ با پزشك خود مشورت نمايند. خوردن ماهي عموما بهترين راه براي دريافت اسيدهاي چرب امگا ۳ مي باشد. اما بياد داشته باشيد كه بعضي از ماهي ها همچون شاه ماهي خال مخالي، نيزه ماهي و … ميزان بيشتري جيوه داشته و مصرف آنها توصيه نمي شود. هرچند بنظر مي رسد كه فوايد ماهي از مضرات آن بيشتر است، اما مصرف اين ماهي هاي پر از جيوه توصيه نمي شود.